کنفدراسیون کار ایران – خارج از کشور (ILC) در نامه‌ای فوری خطاب به اتحادیه‌های کارگری و نهادهای بین‌المللی، نسبت به وضعیت بحرانی کارگران شرکت آلومینیوم ایران (ایرالکو) در اراک هشدار داد. بر پایه این نامه، پس از بیش از ۴۰ روز اعتراض، شماری از کارگران در ۱۸ شهریور ۱۴۰۴ اعتصاب غذای خود را به «اعتصاب غذای خشک» (خودداری از خوردن و نوشیدن) تبدیل کرده‌اند و در ۱۹ شهریور ۱۴۰۴ تعدادی از آنان به دلیل وخامت حال به بیمارستان منتقل شده‌اند.
ILC با اشاره به اینکه ایرالکو بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم کشور با بیش از ۴ هزار کارگر است، تأکید کرده مطالبات کارگران روشن و بدیهی است: پرداخت به‌موقع دستمزدها و پایان معوقات، بهبود ایمنی و شرایط کار، بازنگری طرح طبقه‌بندی مشاغل، نوسازی تجهیزات فرسوده، تضمین امنیت شغلی و پایان قراردادهای موقت و پیمانکاری. این نامه همچنین به فشارهای قضایی ماه مرداد ۱۴۰۴ علیه ۳۶ کارگر—از جمله ارجاع پرونده ۵ نفر به دادگاه با اتهام «اخلال در نظم عمومی»—اشاره می‌کند.
کنفدراسیون از اتحادیه‌های جهانی خواسته است دولت ایران و مدیریت ایرالکو را علناً محکوم کنند، از مسیرهای ILO، کمیته آزادی انجمن، IndustriALL و ITUC فشار فوری وارد آورند، کارزارهای همبستگی عملی و اقدامات اعتراضی مقابل نمایندگی‌های جمهوری اسلامی سازمان دهند، و دولت ایران را مسئول هرگونه فاجعه انسانی ناشی از اعتصاب غذای خشک بدانند.
متن کامل نامه به این شرح است:
نامه کنفدراسیون کار ایران – خارج از کشور
خطاب به اتحادیه‌های کارگری بین‌المللی
اتحادیه‌های کارگری، نهادهای حقوق بشری و تمامی نیروهای همبسته با طبقه کارگر در سراسر جهان،
ما، «کنفدراسیون کار ایران – خارج از کشور»، با نگرانی عمیق و خشم نسبت به شرایطی که بر کارگران کارخانه آلومینیوم اراک (ایرالکو) تحمیل شده، این نامه را خطاب به شما می‌نویسیم.
بیش از ۴۰ روز است که هزاران کارگر این کارخانه در اعتراض به بی‌توجهی کارفرما و حکومت به مطالبات برحق‌شان، دست به اعتصاب غذا زده‌اند.
دیروز سه‌شنبه ۱۸ شهریور ۱۴۰۴، شماری از کارگران در ادامه اعتراضات، اعتصاب غذای خود را به «اعتصاب غذای خشک» تبدیل کردند و حتی از نوشیدن آب نیز خودداری نمودند، در حالی که تجمع و تحصن در محیط کارخانه ادامه داشت. بنا به گزارش‌های موثق از داخل کارخانه و شبکه‌های اجتماعی، امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴، تعدادی از این کارگران به دلیل وخامت حال به بیمارستان منتقل شده‌اند و این روند همچنان ادامه دارد.
در ماه گذشته (مرداد ۱۴۰۴)، به‌عنوان اقدامی دیگر برای سرکوب، برای ۳۶ نفر از کارگران ایرالکو به دلیل اعتراضات صنفی‌شان پرونده قضایی تشکیل شد. دادسرا پس از بررسی، ۳۱ نفر را از تعقیب معاف کرد، اما ۵ نفر را به اتهام «اخلال در نظم عمومی» متهم کرده و پرونده‌شان برای محاکمه به دادگاه ارجاع شده است. این کارگران ممکن است به دلیل مطالبه حقوقشان و اعتراض صنفی، با خطر محکومیت به زندان مواجه شوند، که نقض آشکار حق اعتراض آن‌ها را نشان می‌دهد.
مطالبات کارگران ساده و بدیهی است:
- پرداخت به‌موقع دستمزدها و پایان دادن به معوقات مزدی،
- بهبود شرایط کار و ایمنی،
- بازنگری در طرح طبقه‌بندی مشاغل،
- بازسازی و نوسازی تجهیزات فرسوده تولید برای جلوگیری از تعطیلی شرکت،
- خلع ید از سهامدار عمده و جلوگیری از ورشکستگی احتمالی شرکت،
- تضمین امنیت شغلی و پایان دادن به قراردادهای موقت و پیمانکاری،
با این حال، پاسخ مدیریت و مقامات حکومتی تنها سکوت، انکار و بی‌اعتنایی بوده است. این وضعیت کارگران را به ناچار به اقدامی خطرناک کشانده که جان آنان را مستقیماً تهدید می‌کند.
ایرالکو (شرکت آلومینیوم ایران) در اراک، نخستین و بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم کشور است که بیش از ۴ هزار کارگر در آن مشغول به کارند. این کارخانه که از صنایع مادر در ایران به شمار می‌رود، بارها صحنه اعتراضات کارگری علیه معوقات مزدی، قراردادهای موقت و شرایط سخت معیشتی بوده است. مشکلات کنونی ادامه همان روندی است که سال‌ها کارگران را در فقر، ناامنی شغلی و بی‌حقوقی نگاه داشته است. سیاست‌های خصوصی‌سازی از اواخر دهه ۱۳۸۰، بدون حمایت کافی و با مدیریت ناکارآمد، به تشدید معوقات مزدی، فرسودگی تجهیزات، و بی‌ثباتی شغلی منجر شده است.
ریشه این وضعیت در سیاست‌های سرکوبگرانه حکومت ایران است. در ایران هرگونه تلاش کارگران برای تشکیل تشکل‌های مستقل سرکوب می‌شود. تشکل‌های موجود همچون «شوراهای اسلامی کار» ابزار حکومت برای کنترل و خاموش کردن اعتراضات هستند و نه نماینده واقعی طبقه کارگر. همین سرکوب سیستماتیک موجب شده است که کارگران در فقدان ابزارهای سازمانی و قانونی، برای ابتدایی‌ترین حقوق خود به خطرناک‌ترین اشکال اعتراض از جمله اعتصاب غذای خشک روی بیاورند.
ما یادآوری می‌کنیم که ایران عضو سازمان جهانی کار (ILO) است و با وجود آنکه مقاوله‌نامه‌های کلیدی ۸۷ و ۹۸ (آزادی تشکل و حق مذاکرات جمعی) را تصویب نکرده، موظف به رعایت اصول بنیادین کار است. آنچه امروز در اراک جریان دارد نقض آشکار همین اصول بنیادین و نمونه‌ای بارز از نقض حق حیات و حق تشکل‌یابی کارگران است.
ما از شما، اتحادیه‌های کارگری و نهادهای بین‌المللی، می‌خواهیم:
- دولت ایران و کارفرمایان شرکت آلومینیوم اراک را به‌طور علنی محکوم کنید.
- با استفاده از همه ابزارهای موجود (ILO، کمیته آزادی انجمن، اتحادیه‌های بخش صنعتی نظیر IndustriALL و ITUC) فشار فوری برای پاسخگویی به مطالبات کارگران وارد آورید.
- کارزارهای همبستگی عملی با کارگران آلومینیوم اراک را سازمان دهید؛ از انتشار بیانیه تا اقدامات اعتراضی در مقابل نمایندگی‌های جمهوری اسلامی.
- هرگونه فاجعه انسانی احتمالی ناشی از اعتصاب غذای خشک کارگران را مستقیماً بر عهده دولت ایران بدانید.
همکاران، امروز جان کارگران آلومینیوم اراک در خطر است. سکوت و بی‌عملی در این شرایط، به معنای همراهی با سرکوب و نابودی کارگران خواهد بود. ما خواهان واکنش فوری و اقدام مشترک همه نیروهای کارگری و بین‌المللی هستیم تا این فاجعه متوقف شود و صدای کارگران ایران در جهان طنین‌انداز گردد.
با امید به همبستگی و اقدام فوری،
کنفدراسیون کار ایران – خارج از کشور
۱۹ شهریور ۱۴۰۴ / ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۵
